Last Updated on 27 November 2019 by TT
Barcelona’nın Eixample Bölgesi Katalonya Meydanı’nın kuzeyinden itibaren başlayıp 7.5 km2 genişliğinde geniş bir alana yayılan, şehrin ızgara planlı modern kısmıdır. Eixample Katalanca’da “uzantı” anlamına gelir. 1850’lerde endüstrileşmenin başlaması ve hızlı nüfus artışı sonucunda eski kent “Ciutat Vella” yerleşim için yetersiz kalmış ve şehri genişletme ihtiyacı doğmuştur.
Şehir planlamacısı Ildefons Cerda i Sunyer’e ait dama şeklindeki ızgara biçimli yerleşim planı önerisi bir çok üyenin karşı çıkmasına rağmen 1859 yılında şehir konsulünün onayını almıştır.
Cerda, L’Eixample’nin planlamasını yaparken bazılarına göre Amerikan şehirlerinin geniş caddelerinden, bazılarına göre ise Paris’in ızgara planlı yerleşiminden etkilenmiştir. Bu geniş alan geniş ve uzun bulvarları, kare biçimli, ortası avlulu simetrik yerleşimli blokları ile sembolize olmuştur. Her bir blokta 20-30 arası bina bulunur ve her bloğun dört bir köşesi ortada bir meydan oluşabilmesi için kesilmiştir.
Orjinal planda blokların ortasında kalan avlular bina sakinlerinin kullanımı için yeşil alandır. Fakat bu avluların bir çoğu günümüzde kapatılmıştır ya da bahçe olarak kullanılmamaktadır. Tüm bu planlamalar ile trafik, taşımacılık, gün ışığından faydalanma ve hava akımının sağlanması gibi sorunları çözmüş olan Cerda’nın ne kadar öngörülü bir mühendis olduğu ortadadır.
İnşaatlar tamamlandıkça L’Eixample’ye ilk taşınanlar orta sınıf aileler olmuştur. Fakat gelişen endüstrileşme sonucu zenginleşen bir çok aile Passeig de Gracia Bulvarı ve çevresinde gözalıcı malikaneler yaptırma yarışına giriştiler. Bu bölge günümüzde de (Tibidabo’daki villalar bölgesini saymazsak) şehrin en zengin ve elegant kesimidir. Müzeler, butikler, pahalı restoranlar, tiyatrolar ve sanat galerileri ile dolu Eixample’de 225.000 kişi yaşamaktadır.
Gaudi ve Modernisme Sanatı
Fransa’da 19. Yüzyıl sonlarında ortaya çıkan Art Nouveau (Yeni Sanat) sanat akımının Katalonya’daki yansıması olan Modernisme (Modernizm) sanatı Art Nouveau’dan farklı olarak büyük ölçüde doğadan esinlenir. Mimar Antoni Gaudi Katalonya’da ve bir miktar da Balear Adaları’nda hayat bulan bu akımın en önemli temsilcisidir.
Eixample’deki Önemli Modernist / Modernisme Eserler
Barcelona dünyada en fazla Art Nouveau binaya sahip olan şehirdir. Her biri belli bir sanat anlayışı ile inşaa edilen yüzlerce yapının hemen hemen hepsi Eixample Bölgesinde, özellikle de Passeig de Gracia Bulvarı çevresinde yer alır.
Gaudi’nin Bitmeyen Kilisesi
Gaudi’nin ve Modernisme sanatının dünyadaki en önemli eseri La Sagrada Familia Bazilikası’dır. Barselona’nın ve Katalonya’nın en çok ziyaret edilen yapısı, kilisesi ve sanat eseri olan, dünyada bir benzeri bulunmayan La Sagrada Familia sıradışı özelliklere sahip son derece etkileyici bir kilisedir. Yapının mimarı Antoni Gaudi bu en önemli eserinin en az 100 yıl boyunca bitmeyeceğini öngördüğü için mimari planları kendisinden sonra gelen çağdaşlarına bırakmıştır.
Gaudi’nin Evleri; Batllo Evi ve Mila Evi
L’Eixample Semti Barcelona’nın merkezinde yer alan en şık ve en zengin semttir. 19. YY sonrası endüstri devrimi ile nüfusu artan ve zenginleşen şehir için yeni yerleşim alanları gereksinimi ile inşaa edilen bir bölgedir. O zamana dek etrafı surlarla çevrili olan Eski Şehir (Ciutat Vella) ile sınırlı olan Barcelona’nın genişletilmesi ve yeni yerleşim alanları inşaa edilmesi gerekiyordu. Bu sebeple Eski şehri çevreleyen ortaçağ surları yıkıldı ve Paris’in ızgara planlı yerleşimi örnek alınarak Eixample bölgesi tasarlandı. Eixample Bölgesi’nin ana eksenini eskiden şehrin dışında kalan Gracia Köyü’ne giden Gracia Yolu (Passeig de Gracia) oluşturmuş ve bu yolun iki yanındaki 100 blokluk geniş bir alan en zengin ve yaratıcı modernisme yapılarının ağırlıkta olduğu Altın Bölge (Quatr d’Or) olarak adlandırılmıştır.
